Eski Türk Ezgileri Ve Gırtlak Müziği Sanatı

[Valyria]

6 sayfa boyunca, merak edenler için gırtlak müziğinin ne olduğunu detaylı bir şekilde anlattım. Bu kanalı açmamdaki asıl amacım, yalnızca gırtlak müziği paylaşmaktı. Ancak her sayfanın başına bilgilendirici mesajlar yazdığımı fark ettim.

İzninizle, kısa bilgilendirici mesajlar paylaşmaya devam etmek istiyorum. Sakıncası yoksa ve yasak değilse, eski ve günümüzde hâlâ devam eden Türk inancı Tengrizm hakkında — 5-6 senelik araştırmalarım sonucunda edindiğim bilgileri sayfanın başlığına yazmak istiyorum.

 Din konusu yasaksa mesajımı silebilirsiniz ya da silebilirim.

Türklerin eski tarihten bugüne inandıkları bir din vardır; bunun adı Tengrizm’dir. Tengri, tek bir yaratıcıya verilmiş addır. "Tengri", mavi gök anlamına gelir. Tengri, tüm gezegeni ve evreni kapsamaktadır. Tengrizm dinine inanmak bir zorunluluk değildir. Tengri, insanları zorla kendine ibadet ettirmez.

Tengrizm’de cennet ve cehennem inancı bulunmamaktadır. Evren nasıl oluştuysa ve bizler dünyaya bir parçacık olarak geldiysek, öldüğümüzde de tekrar bir parçacık hâline gelip evrene karışacağımıza inanılır. İyilik ya da kötülük mutlak kavramlar değildir; bunlar bu dünyadaki durumlardır. İyi insanlar iyilikleriyle anılmalı, kötü insanlar ise yaptıkları kötülüklere göre bu dünyada yargılanmalıdır.

Atalar Kültü, yani ataların ölmüş ruhlarına ve bedenlerine saygı duyulması, onların iyi insanlar olmalarından ötürüdür. Bu inanç sisteminde, halk arasında bilinen adıyla "şamanlar" yer alır; ancak "şaman" kelimesi doğru değildir, bunun asıl adı "Kam"dır.

Kamlık, atadan ataya, ruhtan ruha geçen bir özelliktir; kandan kana aktarılır. Eğer ölmüş atalarınızdan biri Kam ise, onun ruhu sizin ruhunuza musallat olabilir. Bu musallat olan ruhu kabul ederseniz siz de Kam olabilirsiniz; ancak ruhu reddederseniz, akıl sağlığınızı yitirebilirsiniz. Kamlık, Tengri’nin verdiği bir "kut"tur. İsteyerek Kam olunamaz. Yine de bazı belgelerde, hayatını Kamlığa adayıp Kam olmaya çalışan topluluklar olduğu bilinmektedir.

Kamlık, insanlık tarihinin ilk çağlarında kadınlarda görülmüştür; fakat ilerleyen dönemlerde erkekler de Kam görevini üstlenmiştir. Kamlık mertebelidir; tıpkı askerlikte olduğu gibi. Kamların mertebelerine göre çeşitli özellikleri bulunur. Kamların temel görevi, hastalanmış insanlara şifa bulmaktır. Kamlar doğayla çok güçlü bir bağa sahiptir; her bitkiden ve hayvandan anlarlar. Özellikle ruhsal hastalıklara yakalanmış kişileri tedavi edebilirler.

Kamlar büyü yapabilir, aynı zamanda yapılan büyüleri bozabilirler. Ancak Kamlar, isteyerek kimseye zarar vermek amacıyla büyü yapmazlar. Eğer böyle bir şey yaparlarsa, diğer Kamlar tarafından uyarılırlar. Kamların bir diğer özelliği ise, ölmüş ataların ruhlarıyla kısa süreliğine iletişim kurabilmeleridir. Efsanelere göre, çok kudretli Kamların Cengiz Han’ın ruhuyla bile iletişime geçtiği söylenir. Dediğimiz gibi, Kamlık mertebelidir; bu nedenle her Kam’ın özellikleri farklılık gösterebilir.

Kamlar, Tengri ile doğrudan iletişime geçemezler. Tengrizm inancında ruhlara olan inanç esastır. Dağların, nehirlerin, ormanların, denizlerin ve insanların bir ruhu olduğuna inanılır; ancak bu ruhlara tapınılmaz.

Tengrizm’in çeşitli ibadet biçimleri vardır, ancak bunlara tam anlamıyla "ibadet" denemez; bunlar yapılması zorunlu olan durumlar değildir. Bu inancın temelinde doğaya saygı vardır. Bir ibadet biçimi olarak, bir kap sütü doğaya serpmek ya da bir ağaca süt veya su dökerek onu beslemek gibi uygulamalar bulunur. Orta Asya geleneklerinde, ağaçlara dilek dilenerek çaput bağlanması, eski bir Türk geleneğidir.

İbadet zorunlu değildir; Tengri, bu yüzden kimseyi cezalandırmaz ya da ödüllendirmez. Kamlar, “Yeter ki Tengri’nin var olduğunu bilin, istediğiniz bir dinin ibadetini yapabilirsiniz” der. Tengrizm’de çeşitli güzel bayramlar da bulunur ve oruç ibadeti de vardır.

Tengrizm ile Şamanizm karıştırılmamalıdır. Şamanizm, Rus yazarlar tarafından sonradan uydurulmuş bir kavramdır.
———
Ateist olduğumu dile getirmek istiyorum amacım kesinlikle herhangi birisini dine teşvik etmek değildir. Rehber tadında bilgilendirici mesaj atma gereksinimi duydum. Din konusu yasaksa dediğim gibi bu mesaj silinebilir.
 

 

[Valyria]

 

[Valyria]

Ağız kopuzu, Orta Asya’dan günümüze uzanan kadim bir Türk çalgısıdır.
Metal veya bambudan yapılır, ağız boşluğunun rezonansıyla titreşerek ses çıkarır. Dil ve nefesle yönlendirilerek farklı tınılar elde edilir.
Özellikle Kam ritüellerinde kullanılmış, bugün Yakut, Tuva ve Altay gibi bölgelerde geleneksel olarak yaşatılmaktadır.
UNESCO’nun koruma altına aldığı bu çalgı, eski Türklerin ruhani ve sanatsal dünyasına açılan bir kapıdır.

[Valyria]

 

[Valyria]

 

[Valyria]

 

[Valyria]

 

[Valyria]

 

[Valyria]

2024'ün 23 Kasım tarihinde Eski Türk Ezgileri ve Gırtlak Müziği konumu açtım ve o günden beri bu kanala bu müzik kategorisi hakkında bilgilendirici mesajlar ve Orta Asya şarkılarıyla birlikte gırtlak müzikleri paylaştım. Sizlere bu müzik kategorisi hakkında verebileceğim maksimum bilgileri verdim ve onlarca gırtlak müziği şarkısı paylaştım. Tek tek şarkıları buraya göndererek artık yorulduğumu fark ettim. Bu konuya son kez bir gönderi paylaşmak istiyorum, bu müzik türünün benim gibi bağımlıları olduğunu biliyorum, bilmeyenler için de gırtlak müziğinin ne olduğunu zaten bu konuda anlattım. Konuyu kilitlemek istiyorum ancak yazmış olduğum bazı rehberlerden dolayı arşive alınmasını istemiyorum. Niyetim, bu müzik türünü merak edenlerin bu rehberler sayesinde gırtlak müziğini kolay ve doğru bir şekilde öğrenebilmesi. Son bir kıyak olarak, bu konu kilitlenmeden önce gırtlak müziğini öğrendiğim günden itibaren günümüze kadar hâlâ devam ettirdiğim Orta Asya şarkıları ve gırtlak müziği listemi sizlere paylaşmak istiyorum. Esen kalın.

Konuyu kilitleyip arşive almazsak sevinirim, saygılar. @Manifesto
 

 

dün saat 03:30 AM tarihinde Valyria tarafından düzenlendi